Stikstof slaat neer op de aarde uit de lucht in de vorm van 2 stikstoftypen, te weten (NH_x), en (NO_y). De oorsprong van dit stikstof is industrie, transport en landbouw.  In 2015, bestond twee-derde deel van de totale stikstof depositie uit NHx, dat afkomstig is van ammoniak, dat op zijn beurt voor het grootste deel vrijkomt in de landbouw. Onderstaande afbeelding laat zien dat er vooral in het oosten en zuiden van ons land een overschrijding plaatsvind van de kritische hoeveelheid stikstof depositie.

Door genomen maatregelen in transport, industrie en landbouw is de depositie gedaald vanaf 1990, en op basis van voorgenomen en vastgesteld beleid zal deze verder dalen tot 2030.  Of dit voldoende is om de overschrijding op te heffen is niet waarschijnlijk.

Effect op natuur

Prof. Wim de Vries beschrijft de effecten in een artikel uit 2017 [1]. "Bij hoge niveaus stimuleert stikstof vooral de groei van enkele plantensoorten ten koste van anderen die worden overwoekerd en verdrongen. De vergrassing van de heide en het woekeren van brandnetels en bramen in bossen zijn voorbeelden hiervan. Een overmaat aan stikstof leidt ook tot uitspoeling van nitraat, samen met voedingselementen, zoals kalium (K), calcium (Ca) en magnesium (Mg), waardoor bodemverzuring optreedt [1]. Hierbij neemt de zuurgraad toe (daalt de pH) en neemt de concentratie aan (voor planten giftig) aluminium (Al) toe. Overigens wordt de verzuring van de bodem niet alleen veroorzaakt door de uitstoot van ammoniak en stikstofoxiden maar ook van zwaveldioxide (met name industrie)".

Alles overziend stelt de Vries in zijn publicatie [1]; "samenvattend kan worden gesteld dat de afnemende stikstofdepositie sinds 1990 nog niet heeft geleid tot een duidelijke verbetering in de diversiteit aan plantensoorten en korstmossen. Er is duidelijk sprake van een effect van na-ijling wat mede wordt veroorzaakt door de accumulatie van stikstof in de bodem en de doorgaande bodemverzuring, waarbij zwavel depositie ook nog een rol speelt."

Herstel projecten

Er wordt gezocht naar manieren om op snelle manier de effecten van stikstof depositie teniet te doen. In 2018 is een project gestart om steenmeel vanuit helicopter uit te strooien in natuurgebieden, Steenmeel geeft de elementen kalium, calcium, mangaan die door verzuring zijn uitgespoeld op een langzaam manier weer vrij [3].